Yazar: Avukat Muaz Yıldırım
Bu yazı sadece eytdanismanlik.com için hazırlanmış olup, ancak aktif link verilmesi durumunda kaynak gösterilerek alıntıla
Herhangi bir sporu yapmayı kendilerine meslek edinen ve bundan kazanç sağlayan kişilere profesyonel sporcu, sporu kazanç getiren bir meslek şeklinde yapmayan kişilere ise amatör sporcu denir. Amatör sporcuyu başka bir ifade ile sporu hobi olarak veya sağlıklı yaşama adına para karşılığı olmaksızın yapan kişiler olarak ta tarif edebiliriz.
Profesyonel sporcular, yıllık veya maç başına belirlenen ücretlerle bir kulüp ile anlaşarak, kulüplerinin gösterdiği yerlerde belirli çalışma saatlerine tabi olarak ve kulüp yetkililerinin emir ve talimatı altında antrenman, müsabaka kamp vb. yapmaktadırlar. Sporcunun, aldığı ücret karşılığında bu faaliyetlere katılması zorunlu olduğundan, kulübü ile arasındaki ilişki, hizmet akdinin unsurlarını taşımaktadır.
Sporcular hakkında İş Kanunu hükümleri uygulanmaz ancak profesyonel sporcular 4/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılmışlardır. Kısaca, profesyonel sporcular “işçi” sayılmazken “sigortalı” sayılmaktadır.
Bu bilgiler çerçevesinde yazımızda profesyonel sporcular konuşulacaktır.
Bilindiği üzere, kulüpler sporcularla yüksek fiyatlarla anlaşma yaptıkları halde asgari ücret üzerinden SGK bildirimi yaptıkları gelen duyumlar arasındadır. Asgari ücret üzerinden bildirim sporcuların emekliliğinde elbette önemli bir rol oynayacaktır ve oynamaktadır.
Gerçek ücretlerin değil asgari ücretin bildirilmesi hem sporcuların aleyhine bir durum oluşturacak hem de SGK’nın prim kaybına neden olacaktır.
Sporcuların kulüplerle anlaşmış olduğu standart aylık ana (kök) ücreti yanında, transfer ücreti, başarı primi vb. ücret eklentileri de söz konusu olmaktadır.
Sporcunun gerçek ücreti aslında sadece asgari ücretten ibaret olmayıp, asgari ücretin çok üzerinde ödenen çıplak ücret ve bu ücrete ilave ödenen transfer ücreti, başarı primi de eklenince sporcunun ücreti belki prime esas kazancın üst sınırına (2022 yılı rakamı brüt 48.532,50 TL) yaklaşmakta ve/veya geçmektedir.
İşverenleri kulüpleri olan profesyonel sporcuları için, kulüpler her ay bildirdikleri muhtasar prim ve hizmet beyannamelerinde sporcuların meslek adı ve kodunu “Profesyonel Sporcu” / “3421.04” olarak bildirmek zorundadır. Aksi durumda yani gerçeğe aykırı bildirimde bulunulan her bir profesyonel sporcu için SGK tarafından kulüplere “brüt aylık asgari ücretin 1/10’u” tutarında idari para cezası uygulanır.
Bu cezanın yanında, profesyonel sporcunun SGK’ ya gerçek ücretinin değil salt asgari ücret üzerinden bildiriminin yapıldığının gerek SGK gerekse diğer kamu kurumlarının denetim elemanları tespit edilmesi halinde kulüplere eksik ücret bildiriminden dolayı yüksek miktarlarda idari para cezası uygulanmakta, primler gecikme cezası ve zammı ile birlikte tahsil edilmekte, yararlanılan bazı SGK teşvikleri zarar görmekte ve geriye dönük tahsil edilmektedir.
SGK bu yönde gerçek anlamda prim gelirlerini artıracak, sporcunun bu sayede SGK kazancına ilave edilerek emekli aylığı bağlanmasında etkili olacak ve bağlanacak emekli aylığı gerçek ücretine göre hesaplanmış olacaktır. Başka bir deyişle, gerçek ücretin bildirilmesi durumunda sporcu asgari ücrete göre çok daha fazla emekli aylığı alacak, istirahatli kalmasında SGK’ dan daha fazla geçici iş göremezlik ödeneği ödenecek veya sürekli iş göremezlik geliri bağlanacaktır.
Sorularınız için EYT Danışmanlığın 0533 42 44 999 nolu WhatsApp hattını kullanabilirsiniz.