Yazar: Avukat Eda Karababa
Bu yazı sadece eytdanismanlik.com için hazırlanmış olup, ancak aktif link verilmesi durumunda kaynak gösterilerek alıntılanabilir.
Öncelikle “kıdem tazminatı” kavramını açıklamakta yarar vardır.
Kıdem tazminatı nedir?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesi kanunda öngörülen hallerden biri ile sona eren ve kanunda öngörülen asgari sürenin üstünde çalışmış olan işçiye veya ölümü halinde mirasçılarına, işveren tarafından ödenen ve miktarı işçinin çalışma süresi ve ücretine göre belirlenen paradır.
Kıdem tazminatı, işverene yüklenmiş, kanundan doğan kendine özgü bir ödeme yükümlülüğüdür.
Kıdem tazminatı koşulları
Kıdem tazminatı hakkının doğabilmesi için gerekli birinci koşul, İş Kanunu’na tabi olmak ve işçi niteliğini taşımak gerekir.
İkinci koşul, işçinin işyerinde en az 1 yıl aynı işverene bağlı olarak iş sözleşmesine göre çalışmış olmasıdır.
Üçüncü koşul, iş sözleşmesinin kanunda belirtilen hallerden birisi ile sona ermesidir. Bu üçüncü koşulla iş sözleşmesinin sona ermesi hallerinden birisi de işçinin “ bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıkların yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla iş sözleşmesini sona erdirmesi” halidir. Bu sona erme halinde mevcut uygulamaya göre işçinin SGK’ dan almış olduğu emekli olur/olabilir yazısını işverenliğine bir dilekçe ekinde sunması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.
EYT’de kıdem tazminatı
İşte, çıkması beklenen EYT kapsamında emeklilik “ bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıkların yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla iş sözleşmesini sona erdirmesi” kapsamında değerlendirilerek işçinin kıdem tazminatına hak kazanması mümkün olacaktır.
Emekliliği belgelendirme ne şekilde olacak?
Elbette, EYT kapsamında ilk etapta söylenilen 1,5 milyon kişiden (bu sayının içinde 4c-memur ve 4b-bağkur da bulunmaktadır) 4a-ssk’lıların aynı anda emekliliği elde ettiklerine dair yazının işverenliklerine ibraz ederek kıdem tazminatı talebinde bulunmaları SGK Müdürlüklerinde büyük bir yoğunluk oluşturacaktır.
Muhtemel yoğunluğun önlenebilmesi için SGK bu aşamada elbette gerekli alt yapı çalışmalarını yapmakta, özellikle “e-devlet” üzerinden “çalışma hayatım” alanını devamlı kontrol ederek sigortalı hizmet güncellemesini yerine getirmektedir.
SGK, EYT Yasasının çıkmasını müteakiben ne şekilde ve hangi yollarla EYT kapsamında emekliliğe hak kazananların durumlarını belgelendirecekleri konusunda gerekli bilgilendirmeleri yapacaktır. Bu noktada kişilerin hak kaybına neden olunmaması ve kişilerin mağduriyet yaşamaması adına pratik ve güvenilir bir sistem kurulması ön plana çıkmaktadır.