EYT müracaatlarının son hızla devam ettiği ve başvuru sırasına göre aylık bağlanma işlemlerinin devam ettiği bugünlerde SGK tarafından bağlanan aylıklar emekliler için çok önemli hale gelmiştir. Şöyle ki, bir çalışma döneminde SGK’ ya bildirilen ve Hizmet Dökümünde “PEK” olarak görünen ve açılımı PRİME ESAS KAZANÇ sütununda yer alan bölüm aylıkların ne ölçüde bağlanacağını gösteren önemli bir argümandır.
Prime esas kazanca dahil olmayan ödemeler
Çalışanlara işverenleri tarafından “ÜCRET “ ve “ÜCRET EKLENTİLERİ” adı altında ödemeler yapılmaktadır. Bu ödemelerin sadece ve sadece prime esas olanları SGK’ ya beyan edilmektedir. Prime esas kazanca dâhil olan olmayan ödemeler 5510 sayılı SGK Kanununun 80. Maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilmiştir. Örneğin; fazla mesai ücreti prime esas kazanca dâhil edilirken yemek yardımı (2023 istisna tutarı 78,90 TL) istisna haddine kadar prime esas kazanca dâhil edilmezken görev yollukları (harcırah) prime esas kazanca dâhil edilmemektedir. Kısaca, işverenler tarafından çalışanlarına verilen tüm ücret ödemeleri prime esas kazanca dâhil edilmez ve dolayısıyla sadece prime esas kazanca tabi olanlar SGK’ ya bildirilir.
Bu yönde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi Onbirinci Hukuk Dairesinin 09.05.2017 tarihli 2017/823 sayılı kararında özetle aşağıdaki hüküm tesis ettirilmiştir
“ Dava, yaşlılık aylığının hesaplanmasında dikkate alınacak olan sigorta primine esas kazancın 5510 sayılı Kanun’un 80/1-(d) bendinin 3’üncü cümlesine dayalı olarak, İş Mahkemesi kararı ile hüküm altına alınan ve sigortalıya ödenen işçilik alacakları dikkate alınarak tespiti ile yaşlılık aylığının yeniden hesaplanması ve aylık farklarının tahsili istemine ilişkindir. Davada bilirkişinin yukarıda anılan mahkeme kararına istinaden ücretleri ilgili aylara mal ederek Kurumdan sorulması yönünde görüş belirtmesi üzerine Kurumun yazı ekinde bir liste halinde aylık miktarlarını bildirdiği, bilirkişinin aylık farkını hesapladığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, bilirkişi raporunda işçilik alacakları davasında hüküm altına alınan alacak kalemlerinin türü ve miktarı ile ne kadarının ödendiği ve bu ödemenin sigorta primine esas kazanca dâhil olup olmadığını açıklayan tablo düzenlenmesi istenilmeli, bu tablo dikkate alınarak davacının yaşlılık aylığı başlangıç tarihi itibariyle hesaplanarak fark aylık olup olmadığı ve var ise yasal faiziyle birlikte miktarı hesaplatılmalı ve sonucunda uygulamada tereddüt uyandırmayacak biçimde hüküm kurulması gerekmektedir.”
Sonuç olarak; çalışanlarımıza ödenen ne şekildeki ücret olursa olsun prime tabi olup olmadığının iyi tahlil edilerek prime esas kazanca dâhil edilmesi çalışanların emekli aylıklarına etki edici niteliktedir.
Yazar: Avukat Muaz Salih Yıldırım
Bu yazı sadece eytdanismanlik.com için hazırlanmış olup, ancak aktif link verilmesi durumunda kaynak gösterilerek alıntılanabilir.